Astronomie ontmoet high-end technologie: Stellina en eVscope in vogelvlucht

Hoge-resolutie bolvormige sterrenhopen en gedetailleerde deep-sky beelden met slechts een druk op de knop. De innovatieve telescopen van Vaonis en Unistellar gepresenteerd.

Tablets en smartphones duiken op in tal van levensdomeinen en zijn vaak nuttige hulpmiddelen, bijvoorbeeld om onderweg op het internet te surfen of series te kijken op weg naar het werk. In de astronomie is een goede integratie van smartphones echter een zeldzaamheid. Dus hoe kunnen mobiele telefoons en telescopen perfect geïntegreerd worden?

Met de Vaonis Stellina en de eVscope van Unistellar zijn er nu twee telescopen die uniek en innovatief zijn op dit gebied. Met functies zoals automatische alignment of live stacking stellen ze zelfs beginners in staat om moeilijk te vinden deep-sky objecten waar te nemen of te fotograferen. Maar hoe scoren ze in de praktijk?

De telescoop is een Newtonian met een diafragma van 114 mm en een brandpuntsafstand van 450 mm. De installatie van het toestel is eenvoudig dankzij de instructies en het tweedelige ontwerp - er is alleen een statief en een telescoop met montering. Vóór de eerste waarneming, moet het toestel eerst opgeladen worden. Adapters voor alle landen zijn meegeleverd, zodat deze in elk stopcontact past. Opladen is een goed kernwoord, want in tegenstelling tot veel klassieke monteringen heeft het apparaat geen externe voeding nodig, maar biedt het tot 4 uur observatietijd met de ingebouwde batterij.

De bijbehorende app is snel op de smartphone of tablet geïnstalleerd en in een paar minuten ingesteld. De verbinding met de telescoop is stabiel, maar het is aan te raden de app niet af te sluiten, omdat dit problemen kan veroorzaken en u daarna mogelijk opnieuw verbinding moet maken.

Eenmaal opgesteld is de telescoop gemakkelijk te vervoeren voor de eerste waarnemingen en de opbouw op de waarnemingsplaats is eenvoudig, zelfs als hij gedemonteerd is. Bovendien kan het toestel snel worden afgesteld via een bijgevoegd scherpstelmasker en is het onmiddellijk klaar voor gebruik.

Met de app op uw smartphone kunt u zelf objecten selecteren waarop de telescoop zich moet richten, of u kunt richten op vooraf gedefinieerde bezienswaardigheden. Het bijzondere eraan: de telescoop op Polaris uitlijnen of alignment op een of meer sterren is niet nodig, want de telescoop herkent sterformaties en de locatie en vindt zo perfect zijn weg aan de nachtelijke hemel. Zodra het object is gevonden, blijft het gecentreerd in het gezichtsveld dankzij de automatische tracering.

Een ander kenmerk van de eVscope is het type waarneming. De instellingen voor het fotograferen en het uiteindelijke beeld kunnen worden bekeken op het display van de smartphone. Maar het oculair geeft zicht op een ander scherm dat hetzelfde beeld weergeeft. Dit betekent dat u met de eVscope nog steeds het klassieke gevoel hebt van kijken door een telescoop. Door het over elkaar leggen van meerdere beelden, wat de Unistellar automatisch doet, lijkt het object scherper en scherper naarmate u er langer doorheen kijkt. Dit proces, dat "stacking" wordt genoemd, is bekend uit de astrofotografie, echter voor de meeste beelden is het pas mogelijk na de waarneming en neemt daardoor de ervaring van live waarnemen weg.

De telescoop biedt ook de mogelijkheid om de verkregen beelden op te slaan. De informatie over de belichtingstijd, de datum en het tijdstip van de belichting en de coördinaten worden weergegeven in een automatisch toegevoegd kader, samen met het Unistellar-logo.

In tegenstelling tot de Unistellar is de Vaonis een apochromatische refractor met 80mm apertuur en 400mm brandpuntsafstand. Ook hier is de opbouw van de tweedelige telescoop eenvoudig.

De uitneembare batterij is een voordeel, omdat u indien nodig een tweede, volledig opgeladen batterij kunt meenemen en zo de observatietijd kunt verlengen. Opladen kan via elk conventioneel stopcontact en als alternatief kan de Stellina ook voortdurend van stroom worden voorzien via een USB-C-aansluiting. Hierdoor kunnen externe powerbanks worden gebruikt om de telescoop te gebruiken.

De app is gemakkelijk te gebruiken en maakt probleemloos verbinding met het toestel. Vooraf voorbereide afbeeldingen voor alle opgeslagen objecten maken het eenvoudig om targets te selecteren.

Na selectie beweegt de Stellina zich volledig automatisch naar het gewenste object, net als de eVscope. Dankzij automatische locatie- en sterrenveldherkenning weet de telescoop precies waar hij zich aan de hemel bevindt, zelfs zonder uitgebreide alignment. Zodra het object is gevonden, wordt het betrouwbaar en nauwkeurig getraceerd. Het vinden gaat net zo snel als bij de Unistellar. Het enige verschil is dat de eVscope het beeld voortdurend toont, terwijl de Unistellar een laadscherm toont dat pas verdwijnt na een succesvolle zoekactie.

De Stellina heeft geen oculair, u bekijkt alles via de mobiele telefoon. De live-stacking van de Unistellar is ook hier beschikbaar. U krijgt gedetailleerde beelden van deep-sky objecten die naarmate de belichtingstijd langer wordt, steeds mooier worden. Planeten zijn bijzonder gemakkelijk te fotograferen door de breedveldrefractor.

Net als bij de eVscope kunt u ook hier de beelden opslaan, maar dan zonder kader met informatie.

Beide telescopen bieden een gemakkelijke instap in de visuele en fotografische astronomie via de verbinding met een mobiele telefoon. Beide kunnen overtuigen met hun features zoals live stacking, automatische alignment en eenvoudige bediening in de praktijk.

De verschillen in beeldkwaliteit en belichtingstijd komen overeen met andere lens- en spiegeltelescopen. Als u meer geïnteresseerd bent in het waarnemen van deep-sky objecten en u hoge-resolutie bolvormige sterrenhopen wilt waarnemen met kortere belichtingstijden, kunt u beter voor de eVscope gaan. Voor planetenliefhebbers is de Stellina geschikter. Maar goede deep-sky beelden kunnen ook worden bereikt met de Stellina als een breedveldrefractor, net zoals men ook goede planetaire beelden kan maken met de eVscope.

Als u echter toch de ervaring wilt hebben van het kijken door een echt oculair, moet u voor de eVscope gaan. De Stellina is meer een fotoscoop voor astronomen die zich dure astrofotografie-opstellingen willen besparen.

Als u gegrepen bent door de technologie of zonder veel moeite mooie beelden wilt maken, zijn beide toestellen zeker erg leuk.

Auteurs: Alessandro Messina en Sebastian Brummer