Meer dan 7500 artikelen uit voorraad leverbaar
Laagsteprijsgarantie
Uw partner voor astronomie

Berichten met tag 'zomer'

Infografiek: astronomische hoogtepunten in de zomer van 2023

May 31 2023, Marcus Schenk

Observeren in de zomer! Dat betekent warme temperaturen, maar ook interessante sterrenbeelden en de band van de Melkweg die zichtbaar is. In deze infografiek vindt u alle belangrijke astronomische gebeurtenissen in de zomer van 2023 die u zeker niet wil missen. Wat denkt u van Saturnus in oppositie of de vallende sterren van de Perseïden, waarvan we dit jaar kunnen profiteren zonder dat de Maan van de partij is?

Of u nu een ervaren hobbyastronoom bent of nieuw op het gebied van astronomie: de astronomische gebeurtenissen op de infografiek bieden voor ieder wat wils.

Veel observatieplezier!

2/6 Mars bij M44

Aan de avondhemel vindt vandaag een interessante ontmoeting plaats: de rode planeet Mars staat in de buurt van de sterrenhoop M44 en biedt een wondermooi aanzicht. Bijzonder tijdens de avondschemering is de constellatie goed herkenbaar boven de westelijke horizon. Maar niet enkel Mars trekt de aandacht. Ook Venus staat slechts op een afstand van zo’n 10 graden.

9/6 Maan bij Saturnus 

Deze ochtend wacht ons een zeer bijzonder schouwspel aan de hemel: de Maan en Saturnus komen samen in het sterrenbeeld Waterman en beloven een indrukwekkende aanblik. Ook Jupiter valt te ontwaren in de omgeving en maakt het spektakel af.

13/6 Venus bij M44 

Op 13 juni staat Venus vlak bij de open sterrenhoop M44, ook bekend als de Bijenkorf. Altijd fijn wanneer u zo’n astronomische gebeurtenis met deepsky-observatie kunt combineren.

14/6 Maan bij Jupiter

Slechts vier dagen na haar ontmoeting met Saturnus begeeft de Maan zich op 14 juni naar de planeet Jupiter. Voor dit mooie schouwspel in de ochtendschemering is het de moeite om vroeg op te staan, want de Maan verschijnt als fijne sikkel en bereikt al snel haar fase van nieuwe maan.

21/6 Begin van de zomer 

Op 21 juni begint de zomer en vindt de zomerzonnewende plaats. Zo bereikt de zon op het noordelijk halfrond haar hoogste stand aan de hemel. Deze astronomische gebeurtenis kunnen we niet echt observeren, maar in deze tijd beleven we de langste dagen en kortste nachten.

21-22/6 Maan bij Venus en Mars 

21 juni is een dag die u absoluut in uw agenda moet zetten. Deze avond hebben Venus en Mars een afspraakje met de smalle Maansikkel boven de westelijke horizon De constellatie is bijzonder indrukwekkend wanneer het nog niet helemaal donker is en we nog van de schemering kunnen profiteren.

27/6 Juni-boötiden 

Van 23 tot 28 juni kunt u de meteoren van de Boötiden waarnemen. Deze vallende sterren vinden hun oorsprong in het sterrenbeeld Bootes en zoeven gezapig langs de hemel. Het aantal vallende sterren is gering, maar varieert. Daarom is het interessant om het spektakel van dichterbij te bekijken.

1/7 Venus bij Mars

Op 1 juli lopen onze twee buurplaneten, Venus en Mars, elkaar tegen het lijf. Beide hemellichamen zijn de moeite waard om waar te nemen, temeer daar ze een zeer verschillende helderheid hebben ten opzichte van mekaar. Grote Mars-fans mogen deze aangelegenheid absoluut niet missen, want onze rode planeet verdwijnt nog deze maand van het hemeltoneel en blijft dan de rest van het jaar onzichtbaar.

7/7 Maan bij Saturnus

Bij het begin van de tweede helft van de nacht klimmen de Maan en Saturnus boven de horizon en begeleiden ons tot zonsopgang. Beide hemellichamen staan in het sterrenbeeld Waterman.

9/7 Grootste helderheid Venus

Venus bereikt op 9 juli haar grootste helderheid en lijkt wel een schijnwerper aan de hemel te zijn – een indrukwekkend schouwspel voor hobbyastronomen.

12/7 Maan bij Jupiter

Op 12 juli om 01.23 uur verschijnt Jupiter samen met een smalle, afnemende Maansikkel.

20/7 Maan bij Venus en Mars

Op 20 juli staat ons nog een fascinerende gebeurtenis aan de hemel te wachten. De flinterdunne maansikkel nadert Venus en vormt samen met Mars een knappe constellatie. Maar voor een succesvolle waarneming hebt u een goed zicht op de horizon nodig. Als u dit schouwspel wilt beleven of zelfs fotograferen, moet u vroeg genoeg een goed plaatsje bemachtigen. Tip voor professionals: Ongeveer 10 graden ten westen van Venus staat Mercurius.

22/7 Pluto in oppositie 

Een astronomische gebeurtenis voor gevorderden: De voormalige planeet Pluto, nu dwergplaneet, staat op 22 juli in oppositie tot de Zon. Door zijn helderheid van 14 mag kunt u hem enkel met een grote telescoop herkennen en observeren. Ook een kaart is aanbevolen! Omdat Pluto zich dicht bij de sterrenhoop M75 bevindt, is dit een mooie kans voor astrofotografen om een foto te maken.

27/7 Gouden Hendel 

Op de avond van 27 juli kunnen we de Gouden Hendel op de Maan zien. Die verschijnt wanneer de wassende maan voor precies 83 procent belicht wordt. Ongeveer 10 dagen na de nieuwe maan is het zover. Het lichtfenomeen zorgt ervoor dat aan de donkere kant van de licht-schaduwgrens op de Maan een hendel verschijnt.

30/7 Juli-aquariden 

De Juli- of Delta-aquariden zijn vallende sterren die van 23 tot 28 juli te zien zijn en uit het gebied van het sterrenbeeld Waterman komen. We kunnen tot wel 25 vallende sterren per uur bewonderen! De optimale observatieperiode ligt in de vroege ochtenduren, wanneer de Maan al is ondergegaan.

3/8 Maan bij Saturnus

Een interessante ontmoeting: de Maan en Saturnus komen samen. De ringplaneet bereikt nog deze maand zijn oppositie tot de Zon en is daarom bijzonder goed waarneembaar.

8/8 Maan bij Jupiter 

In de vroege ochtenduren kunnen we de herfst- en eerste wintersterrenbeelden aan de nachtelijke hemel bewonderen. Middenin staat onze grootste planeet, Jupiter. Op de 8ste van de maand nadert de Maan de gasreus. Samen vormen ze een opvallende constellatie aan de hemel.

12-13/8 Perseïden

De Perseïden zijn de astronomische topgebeurtenis voor astronomen en alle mensen die graag naar de nachtelijke hemel turen. In één nacht zijn er bijzonder veel vallende sterren en iedereen wacht gespannen af waar het volgende lichtspoor zal opduiken. In de nacht van 12 op 13 augustus is het eindelijk zover. Spreid je deken uit of zet je ligstoel klaar, neem iets warms te drinken en geniet van de sterrenhemel. Met wat geluk zien we in deze nacht wel tot 100 meteoren per uur. Dit jaar hebben we een bijzonder voordeel: We hebben zo goed als nieuwe maan en dus is deze nacht zeer donker.

27/8 Saturnus in oppositie

De ringplaneet staat op 27 augustus in oppositie tot de Zon en is heel de nacht lang waarneembaar – een absoluut highlight voor elke hobbyastronoom.

30/8 Maan bij Saturnus

In de nacht van 30 op 31 augustus vinden de Maan en Saturnus elkaar op een afstand van zo’n 3 graden. Ondanks de volle maan loont het altijd de moeite om Saturnus te observeren.

Astrohoogtepunten in de zomer van 2022

June 1 2022, Marcus Schenk

Zomerse vallende sterren, planetenparades en zowel Saturnus als Pluto in oppositie: deze astronomische delicatessen mag u niet missen. En in augustus staat ons zelfs een bedekking van een heldere ster door de maan te wachten.

In de infografiek “astrohoogtepunten in de zomer van 2022” vindt u een overzicht van de belangrijkste fenomenen die zich aan de hemel zullen afspelen. Data en meer details over deze fenomenen leest u in deze begeleidende tekst.

Wij wensen u veel observatieplezier!

Juni

3/6 Maan bij M44

De wassende maan trekt deze avond langs de ecliptica door het sterrenbeeld Kreeft. Daarbij nadert ze de sterrenhoop M44. In een sterrenveldkijker of verrekijker met zeer groot gezichtsveld kunt u ze beide bewonderen.

16/6 Mercurius grootste westelijke elongatie

Mercurius bevindt zich vandaag op zijn grootste westelijke elongatie. Zo bereikt hij zijn grootste hoekafstand tot de zon. Jammer genoeg krijgen we amper de tijd om hem waar te nemen en enkel ervaren waarnemers kunnen hem in de ochtendschemering onderscheiden.

18/6 Maan bij Saturnus

Deze ochtend bezoekt de maan Saturnus en staan beide op een afstand van ongeveer 9 graden van elkaar in het sterrenbeeld Steenbok.

22/6 Maan bij Jupiter en Mars

Tijd voor nachtuilen en astronomen: vanaf 2 uur ‘s ochtends ziet u hoe de planeten Jupiter en Mars de hemel beklimmen boven de oostelijke horizon. In het centrum van dit gebeuren staat de maan – een wondermooi aanzicht.

26/6 Maan bij Venus

Deze maand laten de planeten zich vooral aan de ochtendhemel zien. Als een kosmische ketting stellen ze zich diagonaal op aan de hemel. De maan eert de meeste planeten met een persoonlijk bezoek, en op 26 juni nadert ze Venus. Drie dagen voor nieuwe maan ziet dit schouwspel er bijzonder knap uit.

Juli

1/7 Venus bij Aldebaran

Venus schittert bijna met maximale helderheid. Zelfs heldere sterren in de omgeving kunnen er in vergelijking maar wat bleekjes uitzien. Op de eerste dag van de maand nadert Venus de hoofdster in het sterrenbeeld Stier: Aldebaran.

16/7 Maan bij Saturnus

De maan trekt deze nacht aan Saturnus voorbij en maakt nog vóór dageraad de oversteek van het sterrenbeeld Steenbok naar Waterman. De ringplaneet is steeds beter zichtbaar en bereikt volgende maand zijn oppositie. Zo begint de zomer voor de gasreus.

19/7 Maan bij Jupiter

Schitteren om ter meest: de maan en Jupiter proberen elkaar te overtreffen. De gasreus straalt met een helderheid van -2,5 mag en moet enkel het hoofd buigen voor Venus en onze maan.

20/7 Pluto in oppositie

De voormalige planeet en nu dwergplaneet staat in oppositie en toont zichzelf met een helderheid van 14,3 mag. Het is een uitdaging om hem met een telescoop te vinden; het lukt enkel met een nauwkeurige sterrenkaart bij de hand.

22/7 Maan bij Mars

Na haar opgang vlak voor 1 uur komt de maan Mars tegen, die op een afstand van 5 graden staat en een rode gloed draagt. Veel dichter bij onze maan staat de planeet Uranus; de twee zijn vandaag slechts 2,6 graden van elkaar verwijderd.

26/7 Maan bij Venus

Wanneer het eerste blauw van de ochtendschemering zichtbaar is, loont een blik op de horizon. Daar komen deze ochtend vroeg een schitterende Venus en de flinterdunne maansikkel van de 27 dagen oude maan samen. Een fantastische gelegenheid voor sfeerbeelden!

Augustus

6/8 Maan bedekt Delta Sco

Delta Sco is een ster in het sterrenbeeld Schorpioen en is met een helderheid van 2 mag terug te vinden in het midden van zijn opvallende, driedelige schaar. Vandaag bedekt de maan de ster met haar onbelichte kant. Dat is het mooiste soort bedekking, omdat de ster dan plotseling, alsof uit het niets, verdwijnt. Om het begin van de bedekking om 23.52 uur te kunnen volgen, hebt u een voldoende hoge positie en een uitstekend zicht op de zuidwestelijke horizon nodig.

11/8 Maan bij Saturnus

In de nacht van 11 op 12 augustus nadert de maan de ringplaneet. Aangezien Saturnus deze maand zijn oppositie bereikt, is hij de hele maand lang zeer goed te zien.

13/8 Perseïden

Het absolute hoogtepunt in elke maand augustus: de meteorenzwerm van de Perseïden. Deze nacht kunnen we wel 100 meteoren per uur waarnemen. Maar enkel als de maan geen roet in het eten gooit. Jammer genoeg is de heldere en bijna volle maan dit jaar een stoorzender en zult u vermoedelijk enkel de helderste meteoren kunnen onderscheiden. Met een sterrenveldkijker kunt u het geluk hebben enkele zwakkere lichtsporen op te vangen.

14/8 Saturnus in oppositie

In de vorige jaren stond Saturnus omwille van de positie van de ecliptica slechts vlak boven de horizon. Dat maakte een succesvolle waarneming moeilijk. Maar de ringplaneet klom statig verder omhoog aan de hemel en bereikte in 2019 een hoogte van 20 graden en in 2021 een hoogte van 24 graden. Ook in zijn huidige oppositie in augustus 2022 wint hij met maximaal 26 graden nog meer hoogte. Dat is positief, want hoe hoger zijn positie, des te minder hebben we met turbulentie in de atmosfeer te maken. Op 14 augustus bereikt Saturnus dus zijn oppositie en is hij de hele nacht lang uitstekend zichtbaar. Hij is te herkennen aan zijn geelachtige kleur en zijn rustige gloed.

15/8 Maan bij Jupiter

In de nachten van 14 en 15 augustus nadert de maan Jupiter en trekt aan hem voorbij. De ontmoeting is de hele nacht lang te zien, want onze grootste planeet is inmiddels een alomtegenwoordig object aan de nachtelijke hemel geworden. Volgende maand bereikt Jupiter zijn oppositie.

19/8 Maan bij Mars

Verlangt u naar een winterhemelgevoel? En dat in de zomer? Na middernacht krijgt u de ideale gelegenheid. Dan komen Mars en de maan samen in het sterrenbeeld Stier, direct aan de Gouden Poort van de Ecliptica. Een beetje verder naar boven schitteren de Plejaden.

Astrohoogtepunten in de zomer van 2021

June 4 2021, Marcus Schenk

Weer een zonsverduistering na zes jaar, de grote planeten in oppositie en de sterrenregen van augustus zonder enig maanlicht.

Wie deze zomer de sterren niet aanschouwt, mist iets. Met de infografiek “Astrohoogtepunten in de zomer van 2021” hebt u een handig overzicht van alle belangrijke hemelfenomenen, zodat u niets uit het oog verliest. Onder de grafiek vindt u enige toelichting bij de fenomenen.

Wij wensen u veel observatieplezier.

Juni

10/6 Gedeeltelijke zonsverduistering

De vorige gedeeltelijke zonsverduistering in Europa konden we op 20 maart 2015 aanschouwen. Toen bedekte de maan de zon voor wel 80 %. Op 10 juni vindt opnieuw een zonsverduistering plaats, die in Groenland en Noord-Canada ringvormig is, maar in Centraal-Europa slechts gedeeltelijk te zien is. Met de bedekkingsgraad van slechts enkele procenten maakt deze zonsverduistering een eerder onspectaculaire indruk. Hoe noordelijker u zich bevindt, des te hoger is de verduisteringsgraad. Zo schuift de maanrand gezien vanuit München slechts voor 6,3 % voor de zon, maar vanuit Hamburg wordt dit al 17,3 %. De verduistering begint voormiddag (afhankelijk van uw precieze locatie) rond 11.35 uur en eindigt rond 13.22 uur. Let op: Kijk enkel naar de zon door een geschikte zonnefilter, die u in onze onlineshop kunt verkrijgen.

Bedekkingsgraad op onze Astroshop-locaties:

Landsberg, Duitsland: 6,56%

Marseille, Frankrijk: 2,7%

Malaga, Spanje: 1,3%

Warschau, Polen: 9,9%

Hasselt/Genk, België: 14,9%

Aveiro, Portugal: 9%

Palermo, Italië: 0%

12/6 Maan bij Venus

Kort na zonsondergang verschijnt in het verre westen de tedere, groeiende maansikkel en de stralende Venus. Links daarboven ontdekt u de planeet Mars. Als u met een verrekijker observeert, brengt een korte diagonale ruk naar linksboven u bij de Bijenkorfcluster M44.

13/6 Maan bij Mars

Vandaag klimt de maan hogerop en houdt de planeet Mars gezelschap, die ze vanop een afstand van 1,8 graden passeert. Beide zijn de moeite om te observeren met uw verrekijker.

27/6 Juni-Boötiden

De meteorenzwerm Juni-Boötiden vindt zijn oorsprong in het sterrenbeeld Ossenhoeder. Het aantal vallende meteoren is gering, maar varieert. Er zijn al jaren geweest waarin geen enkele meteoor werd gespot, maar er zijn ook jaren geweest met 100 vallende meteoren per uur. Net omdat deze meteoren u in spanning houden, loont het zich ze in het oog te houden.

27/6 Maan bij Saturnus

Wie de grote gasreuzen wil ontwaren, moet in juni nog tot middernacht geduld hebben. Saturnus bevindt zich momenteel in het sterrenbeeld Steenbok, de gehoornde berggeit die voor de ochtendschemering omhoog klimt langs de meridiaan naar de top van de hemel. Vandaag passeert de maan Saturnus vanop een afstand van ongeveer 9 graden.

29/6 Maan bij Jupiter

Op haar weg langs de ecliptica trekt de maan deze ochtend vanop ongeveer 5 graden onder Jupiter door. Het is interessant om de grote verschillen in helderheid tussen de maan, Jupiter, Saturnus en de helderste sterren waar te nemen.

Juli

8/7 Maan bij Mercurius

In de volgende dagen is Mercurius zeer diep aan de ochtendhemel zichtbaar. Bij een perfect zicht op de horizon kunnen we hem vanaf 4 uur duidelijk net boven een vlak landschap ontwaren. 2,5 graden daarboven houdt de smalle maansikkel hem gezelschap. Binnen twee dagen is het nieuwe maan.

12/7 Maan bij Venus en Mars

In de avondschemering al zorgen de maan en de beide planeten Venus en Mars voor een aantrekkelijk schouwspel. De duikende Leeuw lijkt wel naar de drie hemellichamen te willen happen. Door uw verrekijker kunt u de hemellichamen tegelijk in uw gezichtsveld bewonderen. Maar u hebt ook de mooie gelegenheid om een foto in de schemering te maken.

18/7 Pluto in oppositie

Pluto is een moeilijk zichtbare dwergplaneet en vormt een uitdaging voor grotere telescopen. Ooit de 9e planeet, maar in 2006 verloor hij die titel. Onze fascinatie voor dit buitenbeentje in ons zonnestelsel blijft echter goed en wel overeind. Indien u graag een blik werpt op Pluto, dan is tijdens zijn oppositie de beste gelegenheid. Het best kunt u een beroep doen op de besturing van uw GoTo-montering en een sterrenkaart erbij nemen om hem van de sterren in de achtergrond te kunnen onderscheiden.

Coördinaten voor de GoTo-besturing (23.59 uur MEZT): RK: 19u49m59s, DEC: -22°38′

19/7 Gouden Hendel

Een gouden hendel op de maan? Die bestaat wel degelijk, maar enkel tijdens een specifieke maanfase. Als een hendel gemaakt van licht verlicht hij de nacht op de maan, vlak naast de terminator. We aanschouwen het Mare Imbrium in de regio van de krater Sinus Iridum en van de Montes Jura. De zon komt hier aan de dag-nachtgrens op. Maar wanneer de krater nog in het duister ligt, hult de zon de cirkelvormig geordende bergtoppen van de Montes Jura in zonnelicht. Een gouden ring in de duisternis. Dit fenomeen is het best te zien tussen 18.00 uur en 21.30 uur MEZT.

20/7 Maan bij Antares

Vanavond is de maan ten oosten van de ster Antares te vinden. Hij is een rode superreus en schittert helder en met een rode gloed aan de nachtelijke hemel. Hij heeft een diameter die wel 700 maal groter is dan die van onze Zon en zou enkele planeten, inclusief onze Aarde, gewoonweg opslokken als hij op de plaats van onze vertrouwde ster zou staan.

21/7 Venus bij Regulus

Na zonsondergang kunt u bij een goed zicht op de horizon Venus aan de voet van het sterrenbeeld Leeuw spotten. Vlakbij vindt u de ster Alpha Leonis, beter bekend als Regulus. Vertaald betekent die naam trouwens “kleine koning” of “prins”. Wie nu aan de kleine Simba en de Leeuwenkoning moet denken, heeft het waarschijnlijk helemaal bij het juiste eind.

24/7 Maan bij Saturnus

Al voor middernacht verschijnt het sterrenbeeld Steenbok boven de horizon. Hij is eenvoudig te herkennen aan zijn schotelachtige vorm. Deze nacht trekt de maan onder Saturnus door vanop een afstand van 4,6 graden. Wanneer u Saturnus door uw verrekijker bekijkt, valt links ervan een 5,8 mag heldere ster op.

25/7 Maan bij Jupiter

Een dag na de ontmoeting met Saturnus vergezelt de maan Jupiter in het sterrenbeeld Waterman. Beide hemellichamen naderen elkaar deze nacht tot op 5,5 graden. Volgende maand staan beide gasreuzen in oppositie ten opzichte van de zon.

28/7 Delta-Aquariden

De Delta-Aquariden zijn een meteorenzwerm die uit het sterrenbeeld Waterman schijnt te komen. Met zijn 25 meteoren per uur is hij echter lang niet zo opvallend als de vallende sterren die in augustus te zien zijn. Aangezien de maanfase tamelijk gevorderd is, kunt u de meteorenzwerm enkel vóór de opkomst van de maan observeren.

Augustus

1/8 Jupiters maan Ganymedes bedekt Europa

Wanneer u na de opkomst van Jupiter een blik door uw telescoop werpt, hebt u zicht op twee van Jupiters manen, Europa en Ganymedes.  Want net zoals een dubbelster staan ze vlak bij elkaar. Om 0.00 uur MEZT bedekt Ganymedes de iets kleinere Europa, hoewel slechts gedeeltelijk. Rond 2.00 uur MEZT volgen beide manen weer hun eigen weg.

2/8 Saturnus in oppositie

Vanwege de diep gelegen ecliptica was Saturnus in de afgelopen jaren steeds vlak boven de horizon te zien. In 2019 bereikte hij een hoogte van ongeveer 20 graden. Dit jaar kunnen we hem tijdens zijn oppositie op een hoogte van 24 graden waarnemen. Maar ook in de komende jaren zal Saturnus verder naar boven klauteren. Dat is positief, want hoe hoger zijn positie, des te minder hebben we met turbulentie in de atmosfeer te maken.

Op 2 augustus bereikt hij zijn oppositie en straalt met 0,1 mag helder aan de hemel. Zo vormt hij concurrentie voor de helderste sterren. Hij is te herkennen aan zijn geelachtige kleur en zijn rustige gloed. Zijn ringopening bedraagt 18 graden en we kijken vanuit het noorden op zijn ringenstelsel, waarin de Cassinischeiding duidelijk te herkennen is.

11/8 Maan bij Venus

Het is de moeite om de avondschemering van naderbij te bekijken: Diep in het westen straalt de heldere Venus en de smalle maansikkel vergezelt haar net erboven.

12/8 Perseïden

Verheug u alvast op de mooiste sterrenregen van het jaar. Dit jaar kunnen we de Perseïden in topvorm beleven. Want wanneer we de zwerm observeren, is er nieuwe maan en dus de hele nacht lang een duistere hemel. In de vroege uurtjes van 12 augustus bereikt de meteorenzwerm zijn hoogtepunt. Dan zijn er tot wel 100 vallende sterren per uur te zien, die met een snelheid van ongeveer 216.000 km/u door onze atmosfeer razen.

Het beste tijdstip om te observeren, ligt tussen 22.00 uur en 4.00 uur.

18/8 Mars bij Mercurius

Een extreem nauwe ontmoeting die enkel voor de ogen van ervaren waarnemers is bestemd: in de avondschemering van 18 augustus ontmoeten Mars en Mercurius elkaar slechts ongeveer 3 graden boven de horizon. De zon staat dan net onder de horizon.

20/8 Jupiter in oppositie

Al in de ochtendschemering ziet u Jupiter in het oosten verschijnen, met zijn helderheid van -2,8 mag een object dat niet te missen is. Maar de avondhemel heeft nog meer opvallende objecten te bieden: de maan en Saturnus staan vlak bij elkaar en de stralende Venus pronkt vlak boven de westelijke horizon.

Het is echter Jupiter die in de spotlights staat vannacht, want hij staat in oppositie ten opzichte van de zon en is de hele nacht lang zichtbaar. Hij is op dit moment ongeveer 600 miljoen kilometer van de aarde verwijderd en het licht heeft een goed halfuur nodig om tot bij ons te geraken. Zijn schijnbare diameter bedraagt 49”, zijn culminatie en dus zijn beste zichtbaarheid en hoogste punt bereikt hij om 1.14 uur MEZT.

Astrohighlights in de zomer van 2020

May 27 2020, Marcus Schenk

Heldere kometen, fantastische vallende sterren in augustus en meerdere planeten in oppositie: de hemel in de zomer van 2020 bulkt van de astronomische delicatessen.

In juni al kunt u twee interessante kometen bewonderen: C/2020 F8 SWAN en C/2017 T2 PanSTARRS. De eerste verschijnt afwisselend aan de zuidelijke en noordelijke sterrenhemel en de tweede schittert hoog aan de hemel als circumpolair object. T2 PanSTARRS loont zich als u een telescoop gebruikt – en u kunt hem zelfs in een uitstekende positie vlak naast een welbekende ster ontdekken. Meer daarover in de onderstaande tekst.

Wij wensen u uren observatieplezier vol spanning.

Juni

1 juni: komeet SWAN

Het voorjaar van 2020 kende talrijke kometen. Een van de aantrekkelijkste exemplaren met een hoge helderheid is de komeet C/2020 F8 SWAN. In het voorjaar vertoefde hij aan de zuidelijke hemel, hij klom pas eind mei over de horizon en nu is hij ook aan de noordelijke hemel te zien.

4 juni: Mercurius grootste oostelijke elongatie

Mercurius bereikt zijn grootste oostelijke elongatie, die in deze constellatie 23 graden bedraagt. Aan de avondhemel kunt u hem vlak boven de noordwestelijke horizon zien. Wanneer u hem door een telescoop observeert, ziet u de planeet die bijna voor de helft belicht is.

5 juni: maansverduistering in de bijschaduw

Vanavond wordt de Maan voor ongeveer 50% in de bijschaduw van de Aarde ondergedompeld. Zo vindt er een verduistering in de bijschaduw plaats, die weliswaar astronomisch interessant is, maar visueel gezien niet zo spectaculair, aangezien de Maan slechts minimaal verduisterd wordt.

Het begin, rond 19.45 uur MEZT (17.45 uur UT), kunnen we nog niet volgen, omdat de Maan zich nog onder de horizon bevindt. Om 21.24 uur MEZT, op het moment van de maximale verduistering, ontdekken we haar vlak boven de zuidoostelijke horizon. Vanaf nu kunnen we het verdere verloop mee volgen tot de Maan om 23.04 uur MEZT weer uit de bijschaduw tevoorschijn komt.

5 juni: komeet PanSTARRS

Nog een interessante komeet die in ieder geval een mooie foto waard is: C/2017 T2 PanSTARRS. Hij werd op 1.10.2017 ontdekt en trekt sindsdien in een parabolische baan rond de Zon.

Momenteel heeft hij een helderheid van 8 mag en kunt u hem ook door kleine telescopen en grote verrekijkers waarnemen. Op 5 juni bevindt hij zich op een afstand van 1 graad van de heldere ster Dubhe van de Grote Beer. U vindt hem dus zeer eenvoudig met elke telescoop en een groothoekoculair of met een grote verrekijker.

9 juni: Maan bij Jupiter en Saturnus

Een zeldzaam, maar mooi schouwspel: aan het begin van de tweede helft van de nacht verschijnen de Maan, Jupiter en Saturnus samen boven de zuidoostelijke horizon. Beide planeten bevinden zich op een afstand van slechts 3 en 4 graden van onze natuurlijke satelliet en samen vormen ze een mooi trio. Rechts daarvan vinden we het sterrenbeeld Boogschutter met zijn zomerse deepsky-objecten en links zien we Steenbok.

13 juni: Maan bij Mars

Vanaf ongeveer 3.00 uur MEZT zijn we getuigen van een ontmoeting tussen Mars en de Maan op een hoogte van slechts 10 graden boven de horizon. Een mooi schouwspel: maar wie is de geheimzinnige bezoeker? Bijna onzichtbaar voegt de planeet Neptunus zich erbij, die we met de verrekijker net geen 1,5 graden boven Mars ontdekken.

19 juni: Maan verduistert Venus

Dit gebeurt zeer zelden: de Maan schuift vandaag voor Venus en verduistert haar. Dit tafereel vindt echter overdag plaats. Betekent dat misschien dat u het niet kunt zien? Toch wel, maar deze vertoning is eerder iets voor gevorderde hobby-astronomen. Om 9.55 uur MEZT (7.55 uur UT) schuift de Maan met zijn dunne sikkel voor Venus. Let op: de Zon bevindt zich ongeveer 20 graden ten oosten hiervan! Kijk nooit met het blote oog of met een optisch instrument naar de Zon.

27 juni: Juni-Boötiden

De meteorenzwerm van de Juni-Boötiden vindt zijn oorsprong in het sterrenbeeld Ossenhoeder. Het aantal vallende meteorieten is laag, maar variabel. We kenden al jaren waarin geen enkele meteoor werd gespot, maar andere jaren pronkten met wel 100 vallende meteorieten per uur. Omdat deze meteoren het spannend houden, loont het om wat beter te kijken.

Juli

5 juli: Maan bij Jupiter en Saturnus

Na het einde van de schemering verschijnen in het zuidoosten beide grote planeten Jupiter en Saturnus, die met een helderheid van -2,7 en 0,1 mag in de spotlights staan. Deze nacht voegt de sterk belichte Maan zich bij dit gezelschap, want gisteren was het nog volle maan.

8 juli: Venus maximale helderheid

Venus vertoeft momenteel in het sterrenbeeld Stier en in de Hyaden-sterrenhoop. Ze is voor slechts 30% belicht, maar straalt met een helderheid van -4,4 mag, de hoogste helderheid tot nu toe in dit jaar.

12 juli: Maan bij Mars

Vandaag ontmoeten Mars en de Maan elkaar op een afstand van ongeveer 2,5 graden.

Beiden bevinden zich in het sterrenbeeld Walvis aan de grens met Vissen en verschijnen na middernacht. In de schemeringsfase bevinden ze zich 30 graden boven de horizon. Hun meridiaan bereiken ze niet, omdat de Zon dan al lang opgekomen is.

12 juli: Venus bij Aldebaran

Het is een bijzonder schouwspel wanneer een heldere planeet langs een heldere ster voorbijtrekt. Zulke taferelen zijn zeer opvallend en mooi om waar te nemen. Op 12 juli trekt Venus op een afstand van slechts 0,5 graden langs de heldere ster Aldebaran in het sterrenbeeld Stier. Dit zou de dichtste ontmoeting zijn tussen een planeet en Aldebaran in deze eeuw.

14 juli: Jupiter in oppositie

Al tijdens de schemering komt Jupiter in het zuidoosten op en is als zeer helder hemellichaam te herkennen. Vandaag staat hij in oppositie ten opzichte van de Zon en kunt u hem de hele nacht lang bewonderen. Hij is nu 619 miljoen kilometer van de Aarde verwijderd en het licht heeft iets meer dan een halfuur nodig om ons te bereiken. Zijn schijnbare diameter bedraagt 47 boogseconden, zijn meridiaandoorgang vindt plaats om 1.25 uur MEZT (23.25 uur UT), wanneer hij het best zichtbaar is.

16 juli: Pluto in oppositie

De voormalige planeet, nu een dwergplaneet, staat in oppositie en schittert met een helderheid van 14,2 mag. Het is een uitdaging om hem met de telescoop op te sporen, wat overigens enkel lukt met een nauwkeurige kaart aan uw zijde. Pluto bevindt zich tijdens deze dagen tussen Saturnus en Jupiter, waarvan hij slechts 2 graden westelijk (links dus, stemt overeen met de middelste Telrad-cirkel) te vinden is.

17 juli: Maan bij Venus

Een aantrekkelijk uitzicht op de ochtendhemel: vandaag ontmoeten Venus en de zeer smalle, bijna 26 dagen oude Maansikkel elkaar in het sterrenbeeld Stier, in de buurt van de ster Aldebaran.

21 juli: Saturnus in oppositie

Juli is de maand van de opposities. Vandaag op het programma: Saturnus. Met 0,1 mag licht hij aanzienlijk zwakker op dan zijn prominente collega Jupiter. Maar Saturnus kan dan weer met zijn prachtige ring overtuigen, die wijd open staat en waarvan we in bovenaanzicht kunnen genieten.

22 juli: Mercurius grootste westelijke elongatie

In juni bevond Mercurius zich nog op zijn grootste oostelijke elongatie, en nu alweer op zijn grootste westelijke elongatie. Dat betekent dat hij nu aan de ochtendhemel pronkt, want hij gaat voor de Zon op. Vanaf 4.30 uur MEZT (2.30 uur UT) zou u hem ongeveer 3 graden boven de horizon moeten kunnen ontdekken. De Zon bevindt zich op dat moment 8 graden onder de horizon.

28 juli: Delta-Aquariden

Het laatste tafereel in deze maand: de Delta-Aquariden. Dat zijn vallende sterren die uit de regio rond het sterrenbeeld Waterman lijken te komen, met een maximaal aantal van 25 per uur. U kunt best tot na middernacht wachten om ze te observeren, wanneer de Maan al is ondergegaan.

Augustus

1 augustus: Maan bij Jupiter

Vandaag ontmoet de 12 dagen oude en bijna volle Maan Jupiter.

9 augustus: Maan bij Mars

Deze ochtend komt de Maan de planeet Mars tegemoet tot op een afstand van 2,75 graden. Terwijl Mars al in het sterrenbeeld Vissen staat, overschrijdt de Maan morgen pas de grens van Walvis naar Vissen.

12 augustus: Perseïden

Het absolute hoogtepunt elk jaar in augustus: de stortvloed aan vallende sterren van de Perseïden. In deze nacht kunnen we tot wel 100 meteoren per uur waarnemen, maar enkel zolang de Maan geen roet in het eten gooit. Dit jaar kunnen we enkel tijdens de eerste helft van de nacht ongestoord observeren zonder haar. Rond 0.30 uur MEZT (22.30 UT) komt ze op boven de horizon, licht ze alles op en worden de zwakke Perseïden door het maanlicht opgeslokt.

13 augustus: Venus grootste westelijke elongatie

Venus verkleedt zich vandaag als ster aan de ochtendhemel en bevindt zich vandaag op haar grootste westelijke elongatie met een afstand van 45 graden tot de Zon. Wanneer u Venus door uw telescoop observeert, is ze voor de helft belicht.

13 augustus: Maan bij Hyaden

De Maan staat in het sterrenbeeld Stier in de buurt van de Hyaden-sterrenhoop.

15 augustus: Maan bij Venus

Wie in de vroege uurtjes naar de hemel kijkt, kan Venus in de buurt van de smalle Maansikkel ontdekken. Beiden staan in het sterrenbeeld Tweelingen.

28 augustus: Maan bij Jupiter en Saturnus

Deze avond ontmoeten de Maan, Jupiter en Saturnus elkaar in het sterrenbeeld Boogschutter. Het trio is links naast het bekende asterisme van de Theepot te zien. Indien u ook vandaag niet aan deepsky-observatie kunt doen: wat denkt u van een rondgang langs de kraters van de Maan met als kers op de taart het uitzicht op de twee heersers van ons planetenstelsel?